Kerstmis, Oh Lord

>> Friday, December 25, 2009



Zoals U inmiddels wel gemerkt zult hebben, als u dit blog volgt, maak ik hier af en toe wel eens een transcript. Het is veel werk maar het is ook bevredigend werk: door zo intensief naar een gesprek te luisteren haal je er veel meer uit dan wanneer je gewoon kijkt.
Soms kom je pas na voor de 3e keer naar een argument geluisterd te hebben, er achter waar het werkelijke over gaat - of wat niet wordt uitgesproken. Soms is het moeilijk om een gesprek te volgen omdat mensen vaak door elkaar praten - dat valt op als je probeert hun woorden op te transcriberen. Ook besef ik dat het voor de deelnemers, die geen tijd krijgen om lang na te denken, ook veel moeilijker om zich goed uit te drukken. Als TV kijker kan ik de tijd stilzetten en terugspoelen, in real time kan dat niet. Daar staat tegenover dat de deelnemers aan deze gesprekken vaak politici en journalisten zijn die als het goed is bedreven sprekers zijn.

Omdat het Kerstmis is heb ik vandaag een transcriptie in kerstsfeer gemaakt. Nu geen politicus maar Janis Joplin die het nummer Mercedes Benz zingt, maar daarom is het nog niet minder belangwekkend.

I like to do a song with great social and political importance.

It goes like this.

[zang]
Oh lord want you buy me a Mercedes Benz
My friends all drive Porches, I must make amends
worked hard all my lifetime no help from my friends
So oh Lord want you buy me a Mercedes Benz

Oh Lord won't you buy me a collar TV
Dailing For Dollars is trying to find me
I wait for delivery, each day until three
So oh lord won't you buy me a color TV

Oh Lord won't you buy me a night on the town
I'm counting on you Lord, please don't let me down
prove that you love me and buy the next rent
Oh Lord won't you buy me a night on the town

Everybody, oh Lord, wont you buy me a Mercedes Benz
My friends all drive Porches, I must make amends.
Worked hard all my lifetime, no help from my friends
So oh Lord, won't you by me a Mercedes Benz.
[einde gezang]

That's it, [lacht]


Geheel a capella gezongen, ze tikt alleen de maat, gezongen met schorre stem, maar daarom niet minder muzikaal, integendeel.

Read more...

Het klimaatdebat bij Pauw en Witteman: ach was Tom Poes maar hier, die wist wel een list.

>> Monday, December 21, 2009


Een van de belangrijkste debatten die op dit moment, niet alleen in Nederland maar mondiaal, gaat over de invloed van de mens op het klimaat. Er is wetenschappelijke consensus dat de verhoging van het CO2 gehalte in de atmosfeer veroorzaakt wordt door verbranding van fossiele brandstoffen en vernietiging van natuurlijke CO2 reservoirs (ontbossing) een onomkeerbare verandering van het klimaat veroorzaakt. Toch leidt deze consensus niet tot besluiten. Hoe komt dat?

Op Sargasso heb ik in de comments al een paar oorzaken genoemd en een daarvan werk ik hier uit: de rol van de media. Het is maar een klein puzzelstukje in het grote probleem maar volgens mij wordt de invloed van TV op de meningsvorming onderschat.

Een van de populairste talkshows en zeker spraakmakend in ons nationale debat is de talkshow van Pauw en Witteman. Hoe wordt in dit programma gedebatteerd over het klimaatprobleem? Op 8 december gaat Diederik Samsom van de Partij van de Arbeid in debat met Richard de Mos. Twee Kamerleden, Samson van een regeringspartij en pleitbezorger van maatregelen om de CO2 productie te verlagen en de Mos, lid van een oppositie partij die ontkent dat er sprake is van een probleem. [1]

Schreeuwen
Het is een misverstand te denken dat schreeuwen altijd gepaard gaat met stemverheffing. Zo kan je bijvoorbeeld ook virtueel schreeuwen op internet DOOR IN CAPSLOG TE SCHRIJVEN en tijdens een gesprek kun je dat doen met je woordkeuze. Luister naar Richard de Mos, die weet hoe je moet schreeuwen zonder hard te praten:

Jeroen Pauw: Nou ja hoe dan ook, beide heren gaan met elkaar in debat daarover. Dat hebben jullie vandaag al eerder gedaan hè? Was dat een beetje een spannend debat meneer de Mos?
Richard de Mos: Meneer Samson begon erg fel maar dat, maar dat doen mensen altijd die ongelijk hebben hè, die gaan schreeuwen.
Jeroen Pauw: betekent dit dat u vanavond heel stil bent aan tafel of veel lawaai gaat maken?
Richard de Mos: Nou rustig, niet schreeuwend. Richard Nixon ging ook schreeuwen hè toen Watergate aan de orde kwam. Climategate is nou gaande dus meneer Samson had een aardige stemverheffing nodig.
Jeroen Pauw: Kunt u even uitleggen, want u noemt een begrip dat we nog niet kennen: “Climategate”, wat is Climategate?
Richard de Mos: Ja er is wel een klein klimaatschandaal aan het ontstaan, ja en de klimaatalarmisten zijn zo overtuigd van de opwarming van de aarde als gevolg van menselijk handelen, ze hebben daar een ding bij nodig, dat is jokken. Het lijkt wel een beetje op Pinoccio hè?. De neus groeit bij de klimaatalarmisten. Er moeten trucjes toegepast worden, klimaatgegevens verdwijnen ineens, grafieken die niet kloppen, ja en als je zo overtuigd bent van je gelijk waarom moet je dan jokken?. Dat is jammer.
De toon van het debat is gezet: volgens Richard de Mos is Diederik Samson een jokkebrok die om gelijk te krijgen harder gaat praten. Maar uit zijn woord gebruik blijkt het omgekeerde, hij gebruikt denigrerende woorden waaruit zijn minachting voor zijn opponent blijkt:
  * Jokken
  * Climategate
  * Watergate
  * Klimaatalarmisten
  * Klimaatschandaal
  * Pinoccio

de Mos spreekt niet met stemverheffing maar de woorden die hij gebruikt drukken maar een ding uit: jij bent dom en een leugenaar. Hij argumenteert niet met decibels, ook niet met argumenten maar met scheldwoorden.

De argumenten

Met een paar woorden kan het standpunt van Richard de Mos worden samengevat: er is geen klimaatprobleem want de wetenschappelijke gegevens zijn gemanipuleerd. Als dit waar is dan is dat een schokkende mededeling. Er zijn wel voorbeelden van wetenschappers die de bedoel hebben bedot, lees bijvoorbeeld het verhaal van Hendrik Schön, die inderdaad een jokkebrok was die een tijd zijn gang kon gaan, maar uiteindelijk toch door de mand viel. Een ander voorbeeld van frauderende wetenschappers is Woo Suk Hwang die fraudeerde met embryo’s. Tot onze niet geringe verrassing zijn wetenschappers mensen en fraude en bedrog komen dus ook voor in de wetenschappelijke wereld.

Onzin
Maar kun je stellen dat een heel onderzoeksgebied is gebaseerd op manipulatie en fraude? En ging het dan maar om nanobots of embryo's, nee het gaat over onze planeet. Toch beweert Richard de Mos dat alles wat over de opwarming wordt gezegd bij elkaar gelogen is voor eigen gewin. Dit is een boude bewering van de Mos en het is dan ook nergens op gebaseerd. Ik ga hier niet proberen dit te weerleggen, anderen kunnen dat veel beter dan ik.

Barbapapa
Diederik Samson doet zijn best maar het is natuurlijk onbegonnen werk om met argumenten te winnen van iemand die maar wat kletst. Diederik kan zeggen wat hij wil maar de Mos heeft altijd wel een antwoord. Dat is namelijk precies het verschil tussen Samson en de Mos, de eerste gaat uit van de waarheid, de tweede maakt zijn eigen waarheid. Op die manier debatteren is zinloos omdat de deelnemers het niet eens zijn over de spelregels.

Zo beweert de Mos bijvoorbeeld dat wetenschappers data hebben aangepast omdat anders hun theorieën niet meer zouden kloppen:

Richard de Mos: Temperatuurdalingen moeten verborgen worden. Nou, dat is geen wetenschap, dat is een beetje Barbapapa, die deed dat ook: huup, huup, huup, Barbatruc! Dan is alles weer... [onverstaanbaar 2:58]
Diederik heeft hier een antwoord op en probeert uit te leggen wat er aan de hand is, maar hij is in het nadeel. Hoe leg je uit wat de termen als "significant" en "standaard deviatie" betekenen?

Diederik Samson: het woord truc wordt inderdaad gebruikt, dat is ook een wetenschappelijk term die veel valt, ook in gewone wetenschappelijk literatuur. Het gaat over een methode. Het is op zich wel een interessant fenomeen. D'r zijn thermometers die meten gewoon de opwarming van de aarde, maar er zijn ook heel andere methodes om de temperatuur vast te stellen, bijvoorbeeld via boomringen. En die twee temperatuur-datasets die passen niet op elkaar. die vertonen wat verschillen. Ja daarvoor heb je methodes nodig om ze bij mekaar te halen. Daar is overigens niets geheim aan. Die e-mail waar nou iedereen op wijst en u ook weer, in de openbare literatuur wordt dat fenomeen besproken, bediscussieerd en de eindconclusie is, als je alles bij elkaar optelt, dan is de wetenschap voor 95% zeker, nooit voor 100% hè? Dus als u zegt “oh 5% onzekerheid” u heeft per definitie gelijk…
Het antwoord dat de Mos hierop geeft is veelzeggend nietszeggend:

Richard de Mos: [onderbreekt Diederik Samson] er is niets aan de hand zegt de heer Samson. Diederik Samson: [praat door] 95% maar dan heb je 95% zekerheid.
Richard de Mos: [praat door Samson heen] Maar de directeur is weg, de directeur is opgestapt het hele zootje is opgestapt omdat er niks aan de hand is. Hij is de hoofdrol speler daar. De Barbapapa van de wetenschap.

Diederik kan praten als Brugman maar de Mos luistert niet, begrijpt het soms niet en gaat niet op zijn argumenten in.

Deskundigen?


Dit is dus een hopeloos debat, en wat doen onze talkshowhosts daar aan? Zijn zij geïnteresseerd in het debat, willen ze misschien wel eens weten hoe het zit, of laten ze dit zomaar gebeuren?

Paul Witteman zegt op een gegeven moment dat hij wil weten hoe het zit met het klimaat. Hij vraagt het daarom aan een deskundige:

Paul Witteman: kijk we hadden hier gisteravond Paul van Vliet aan tafel, bepaalt geen klimaatdeskundige, maar we hadden het er ook over. En hij zij, wat ik nou zo jammer vind, als eenvoudig burger, is dat je niet zeker weet en niet kan zeggen “deze professor heeft het allemaal uitgezocht, die kunnen we geloven op grond van zijn berekeningen gaan we verder beleid voeren. Dat kan blijkbaar niet, want ook nu zijn er weer twee deskundigen aan tafel die het niet eens zijn. Ik haal er even een derde bij. 1963 meneer Nienhuis, 1963 hoe koud was het toen? [5:00]

Witteman is deskundigen aan het shoppen: vandaag vraagt hij het aan meneer Nienhuis, en gisteren heeft hij het ook al aan Paul van Vliet gevraagd. Dat zij dus zijn deskundigen. En nu zitten er dus weer twee "deskundigen” aan tafel die het niet eens kunnen worden. Volgens Paul Witteman zijn de voorspellingen van de klimaatdeskundigen een soort weersvoorspelling maar dan een met een extreem lange termijn. Hij vraag daarom aan Jaap Nienhuis hoever een voorspelling kan gaan:

Jaap Nienhuis: Een moeilijk onderwerp denk ik. [lacht om zichzelf] Nee, maar ik zelf zie de zaak minder zorgelijk, maar ik ken me voor stellen dat degene die alles leest en alles bij houdt dat die dus wel zorgen heb.
Paul Witteman: Dat is het probleem, waarom gaat er niet …. is iemand die gelijk heeft?
Diederik Samson: maar wij zijn ook geen experts, althans ik ben ook geen expert, misschien bent u het wel
Richard de Mos: De wetenschap is expert.

Diederik Samson: Wetenschap is een expert en uiteindelijk moet je dus afgaan op wat de wetenschap aan totaal resultaat levert. De heer Paul van Vliet heeft gelijk als ie zegt, ja d'r is altijd wel een wetenschapper die het tegenover gestelde beweerd.

We kunnen vaststellen dat er dus geen deskundigen aan tafel zitten. Daarover zijn de heren het dus eens en dit is natuurlijk ook het probleem bij dit programma: iedereen heeft een mening over iets waar hji geen verstand van heeft. Paul Witteman klaagt zelfs dat je het ook niet aan de wetenschap kan vragen want er is altijd wel een deskundige die het tegendeel beweert, een deskundige zoals Richard de Mos. Tsja, als je Richard de Mos als deskundige op het gebied van klimaatonderzoek beschouwt, is dat natuurlijk niet zo verwonderlijk.

Jaap Nienhuis is overigens niet dom: hij zegt dat hij geen deskundige is en dat zij die zich wel in de materie hebben verdiept mogelijk wel redenen hebben zich zorgen te maken. Waren er maar meer zo verstandig aan tafel bij Pauw en Witteman.

Belastingcentjes

Als het klimaat geen probleem is waar maakt de Mos zich dan wel druk over?
Richard de Mos: De belastingbetaler wordt niet optimistisch van uw plannen want die kunnen af tikken met uw plannen. CO2 tax, CO2 belasting, straks de kilometerheffing weer. De belastingbetaler wordt helemaal niet blij met uw plannen.
Paul Witteman: En nou terug naar Paul van Vliet. Op wie moet hij zich baseren?

En de Mos heeft ook het laatste woord:

Paul Witteman: gaat u daar demonstreren?
Richard de Mos: nou ik wil toch wel eens weten wat daar gaat gebeuren. Het gaat om een hoop belastingcenten van de Nederlandse burger en ik wil weten waar die naar toe gaan en luis in de pels …
Paul Witteman: Maar dat kunt ook hier volgen of in de krant.
Richard de Mos: Nee ik ga graag mee en dan zal ik voor iedere kamera die dat wil een ander geluid laten horen.
Paul Witteman: Goed. Steeds weer een ander geluid? [besmuikt gelach]
Richard de Mos: Het geluid van de PVV heer Witteman.
Dure journalisten doen hun werk niet

Die vraag van Richard de Mos, over wat er wordt gedaan met onze belastingcentjes [2] is overigens wel relevant. Daar worden namelijk ook Witteman en Pauw van betaald. Paul Witteman verdient 295.000,- en  Jeroen Pauw 230.000,-. Daarnaast heeft het programma natuurlijk ook een redactie die uitzoekwerk kan doen. Toch tonen beide presentatoren dat zij zich niet in de materie hebben verdiept. Het lijkt er op dat de research niet verder gaat dan de weerman die ooit de Elfstedentocht heeft gereden, in 1964. Men stelt zich op als Heer Bommel die als weer eens in de problemen zit regelmatig verzucht: Ach was Tom Poes maar hier, die zou wel een list bedenken.
Jeroen Pauw: terug waarom we hier eigenlijk aan tafel zitten, namelijk we discussiëren hier over iets dat ook in Kopenhagen ook al over gediscussieerd wordt en hoe belangrijk we dat wel allemaal willen vinden, uiteindelijk merk je niet dat mensen heel erg raakt.
Diederik Samson: Dat klopt.
Jeroen Pauw: En als het er over gaat dan zijn het die mensen a la Paul van Vliet, en die heeft ook voor mij gesproken wat dat betreft, je weet eigenlijk nooit precies wie er nou de waarheid en de werkelijkheid vertelt. Hoe is dat nou te doorbreken?
Diederik Samson: Ja, dat is een ingewikkelde opgaaf.

Inderdaad, dat is een ingewikkelde opgaaf als luie journalisten als Pauw en Witteman de discussie organiseren tussen "deskundigen" die er geen verstand van hebben. Als men de juiste mensen uitnodigt, echte klimaatdeskundigen in plaats van Barbapapa en een weerman dan zou men misschien wel eens een antwoord kunnen krijgen op deze vraag. Maar door het debat op deze wijze te organiseren wordt de indruk gewekt dat er nog onzekerheid is over feitelijke zaken terwijl dat niet zo is. Geen wonder dat het niet veel mensen raakt, die kijken naar buiten en zien sneeuw en ze twitteren dan dat het allemaal maar onzin is.[3]
Gewone koekebakkers zoals wij, hebben geen tijd om zich in de materie te verdiepen omdat wij wel wat anders aan ons hoofd hebben dan klimaatonderzoek. We blijven daarom na afloop van deze discussie zitten met de vraag, is het nou waar is of niet en we halen de schouders op, "ach het zal mijn tijd wel duren".


Ik heb al eerder gepost over Pauw en Witteman maar dit was wel een dieptepunt van het seizoen, mogelijk geëvenaard door het debat over het mutsje van Enait. Gelukkig hoef ik daar niet meer over te schrijven, want Tom Kniesmeijer doet dat heel goed: Pauw en Witteman struikelen achter de tijdgeest aan.


Transcript
8 december Pauw en Witteman
Aan tafel: Ahmed Marcouch, Diederik Samsom, Richard de Mos, George Schweigmann, Wim Hartung, Jaap Nienhuis en George van Staal.
De paragraaf indeling is willekeurig. Af en toe is in de tekst ook de tijd aangegeven.

[0:00]
Paul Witteman: Volgend Richard de Mos, Kamerlid van de PVV klopt er niets van al die doem scenario’s van het klimaat. En Diederik Samson van de PvdA wordt een beetje ziek van al die mensen die kritiek hebben op de wetenschap.
Jeroen Pauw: Nou ja hoe dan ook, beide heren gaan met elkaar in debat daarover. Dat hebben jullie vandaag al eerder gedaan hè? Was dat een beetje een spannend debat meneer de Mos?
Richard de Mos: Meneer Samson begon erg fel maar dat, maar dat doen mensen altijd die ongelijk hebben hè, die gaan schreeuwen. [0:25]
Jeroen Pauw: betekent dit dat u vanavond heel stil bent aan tafel of veel lawaai gaat maken?
Richard de Mos: nou rustig, niet schreeuwend. Richard Nixon ging ook schreeuwen hè toen Watergate aan de orde kwam. Climategate is nou gaande dus meneer Samson had een aardige stemverheffing nodig.
Jeroen Pauw: kunt u even uitleggen, want u noemt een begrip dat we nog niet kennen: "Climategate", wat is Climategate?
Richard de Mos: ja er is wel een klein klimaatschandaal aan het ontstaan, ja en de klimaatalarmisten zijn zo overtuigd van de opwarming van de aarde als gevolg van menselijk handelen, ze hebben daar een ding bij nodig, dat is jokken. Het lijkt wel een beetje op Pinoccio hè?. De neus groeit bij de klimaatalarmisten. Er moeten trucjes toegepast worden, klimaatgegevens verdwijnen ineens, grafieken die niet kloppen, ja en als je zo overtuigd bent van je gelijk waarom moet je dan jokken?. Dat is jammer.

[1:14]


Diederik Samson: Ja, er wordt niet gejokt en ik snap echt dat dat een interessant verhaal oplevert als er e-mails worden ... want het zijn gehackte e-mails, dat is zo wie zo al spannend, waarin wetenschappers aan elkaar van alles schrijven. Ik heb ze gelezen.
Richard de Mos: alle vierduizend!
Diederik Samson: alle vierduizend, ja, heeft u ze ook gelezen?
Richard de Mos: ja ik heb ze ook gelezen.
Diederik Samson: mooi, dan zijn we het daar in ieder geval over eens. In al die mails, daar staat veel leuks in, veel smeuïgs en sappigs en ook gewoon persoonlijke dingen. Maar er staat nergens een aanwijzing, op geen enkel plek [1:43] dat er gemanipuleerd is met cijfers en dat is wel de beschuldiging die eh ...
Jeroen Pauw: we komen er nu ... we komen er bijna meteen op terug maar luister, we hebben nu een klein beetje beeld om de sfeer weer te geven. Dat het niet iets is dat hier aan tafel is verzonnen, dit speelt al een aantal weken geleden kwam dit, vlak voor de klimaat top die in Kopenhagen begon, naar buiten.

[2:02]
[een fragment uit het BBC programma Newsnight wordt getoond, dit is de ondertiteling:]
Is het mogelijk dat wetenschappers gesjoemeld hebben met de feiten, of zijn ze slechts schuldig aan naïviteit? [Beeld van het instituut] Gekker dan dit gaat het niet worden in de klimaatwetenschap. Slechts een paar weken voor de klimaattop in Kopenhagen breken hackers in bij een Britse onderzoekseenheid. Ze publiceren duizenden e-mails op een Russische server wat aanleiding geeft tot de beschuldiging dat wetenschappers de zaak beduvelen.
[2:28 terug in de studio]
Jeroen Pauw: goed, het zijn dus duizenden e-mails. U claimt beiden dat u ze allemaal gelezen hebt?
Richard de Mos: nou de hoofdlijnen gelezen. Kijk er wordt gesproken over trucjes ...
Jeroen Pauw: [door elkaar] Wacht even ...
Richard de Mos: [onverstoorbaar] Er wordt gesproken over trucjes. Nou als je zo overtuigt bent met je gelijk dan heb je geen trucjes nodig. D'r wordt gesproken over klimaatgegevens vernietigen, die Kopenhagen om zeep helpen, en er wordt ook nog een keer gesproken over temperatuurdalingen die aan de gang zijn, de aarde koelt al tien jaar af. Temperatuurdalingen moeten verborgen worden. Nou, dat is geen wetenschap, dat is een beetje Barbapapa, die deed dat ook: huup, huup, huup, Barbatruc! Dan is alles weer [onverstaanbaar 2:58]


Diederik Samson: het woord truc wordt inderdaad gebruikt, dat is ook een wetenschappelijk term die veel valt, ook in gewone wetenschappelijk literatuur. Het gaat over een methode. Het is op zich wel een interessant fenomeen. D'r zijn thermometers die meten gewoon de opwarming van de aarde, maar er zijn ook heel andere methodes om de temperatuur vast te stellen, bijvoorbeeld via boomringen. En die twee temperatuur-datasets die passen niet op elkaar. die vertonen wat verschillen. Ja daarvoor heb je methodes nodig om ze bij mekaar te halen. Daar is overigens niets geheim aan [3:28]. Die e-mail waar nou iedereen op wijst en u ook weer, in de openbare literatuur wordt dat fenomeen besproken, bediscussieerd en de eindconclusie is, als je alles bij elkaar optelt, dan is de wetenschap voor 95% zeker, nooit voor 100% he? Dus als u zegt "oh 5% onzekerheid" u heeft per definitie gelijk...
Richard de Mos: [onderbreekt Diederik Samson] er is niets aan de hand zegt de heer Samson
Diederik Samson: [praat door] 95% maar dan heb je 95% zekerheid.
Richard de Mos: [praat door Samson heen] Maar de directeur is weg, de directeur is opgestapt het hele zootje is opgestapt omdat er niks aan de hand is. Hij is de hoofdrol speler daar. De Barbapapa van de wetenschap. De [... onverstaanbaar]
Diederik Samson: [praat nog steeds door] die tweede mail, want uiteindelijk gaat het van al die 4000 maar om twee mails, die ander mail van Dr. Phil Jones, die zegt inderdaad,  en dat is op zich wel smeuïg, die zegt op een gegeven moment in al zijn frustratie, jeetje deze studie zou ik nooit willen toelaten tot de officiële [maakt quote gebaar] wetenschappelijk literatuur. Dat mag een wetenschapper niet zeggen.

[4:16]
Richard de Mos: ik snap de frustratie bij de heer Jones, want de aarde koelt al tien jaar af. Dus ik snap wat die man gefrustreerd heeft, dus dat begrijp ik volledig en dan ga je rare dingen doen. Een kat in het nauw maakt rare sprongen. Dat doet u ook in de kamer.
Diederik Samson: Nou dat valt op zich wel mee.

Paul Witteman: Mag ik even onderbreken, kijk we hadden hier gisteravond Paul van Vliet aan tafel, bepaalt geen klimaatdeskundige, maar we hadden het er ook over en hij zij, wat ik nou zo jammer vind, als eenvoudig burger, is dat je niet zeker weet en niet kan zeggen "deze professor heeft het allemaal uitgezocht, die kunnen we geloven op grond van zijn berekeningen gaan we verder beleid voeren [4:51]. Dat kan blijkbaar niet, want ook nu zijn er weer twee deskundigen aan tafel die het niet eens zijn. Ik haal er even een derde bij. 1963 meneer Nienhuis, 1963 hoe koud was het toen [5:00]?
Jaap Nienhuis: Bar koud.
Paul Witteman: Ja hoe was het toen?
Jaap Nienhuis: 18 graden onder nul.
Paul Witteman: 18 graden onder nul. U bent later weerdeskundige geworden voor TV Noord.
Jaap Nienhuis: Nou  niet overdrijven, ik mocht een weerbericht doen.
Paul Witteman: Dat zeg ik. [er wordt gelachen]
Paul Witteman: Zo dat noemen we een weermannetje.
Jaap Nienhuis: ik heb het idee dat de problemen wat minder groot zijn dan in ze Kopenhagen dus denken. Ik denk dat we de IJstijd in Drenthe [onverstaanbaar] de IJstijd weer deze kant op komen en dan gaat de andere kant weer op en op den duur houdt dat op daar ben ik van overtuigd, maar de zorgen zijn wat groter dan als ik ze zie.
Paul Witteman: Hoe ver van te voren was uw prognose altijd? Hoe ver van te voren voorspelde u het weer.
Jaap Nienhuis: Uh, twee dagen.
Paul Witteman: Ja en nu gaat u meteen weer even verder of uh... wat zal het ongeveer zijn?

[5:42]
Jaap Nienhuis: Een moeilijk onderwerp denk ik. [lacht om zichzelf] Nee, maar ik zelf zie de zaak minder zorgelijk, maar ik ken me voor stellen dat degene die alles leest en alles bij houd dat die dus wel zorgen heb.
Paul Witteman: Dat is het probleem, waarom gaat er niet …. is iemand die gelijk heeft?
Diederik Samson: maar wij zijn ook geen experts, althans ik ben ook geen expert, misschien bent u het wel
Mos: De wetenschap is expert.
Diederik Samson: Wetenschap is een expert en uiteindelijk moet je dus afgaan op wat de wetenschap aan totaal resultaat levert. De heer Paul van Vliet heeft gelijk als ie zegt, ja d'r is altijd wel een wetenschapper die het tegenover gestelde beweerd.
Richard de Mos: [er door heen] Eenendertig-en-een-halfduizend in Amerika, eenendertig-en-half-duizend wetenschappers die uw verhaal gewoon ontkrachten en het is niet de eerste keer,. Climategate is niet de eerste keer, dat er gejokt wordt meneer Samson. Michael Man met de Hockeystick grafiek waarbij bepaalde tijden worden weggelaten, ook jokkebrokken.


Diederik Samson: [door elkaar]  Bleek achteraf niet zo te zijn.
Richard de Mos: [praat door] Al Gore met z'n rampenfilm, negen leugens ...
Diederik Samson: [door elkaar] Al Gore is geen wetenschapper, als u zich op Al Gore wilt beroepen dan wordt het heel lastig.
Richard de Mos: Nee maar dat heeft u gedaan. U bent in polonaise met al uw politieke vrienden, in polonaise achter de film aan gegaan.
Diederik Samson: Nee u heeft mij geen polonaise zien lopen want die loop ik nooit.
Richard de Mos: Jawel.
Diederik Samson: Achter Al Gore ben ik niet aangelopen want ik vond het op zich een aardige film.
Richard de Mos: [door elkaar] na de rampenfilm is de politiek ingestapt.
Paul Witteman: Had ie geen gelijk dan, had Al Gore geen gelijk dan?
Diederik Samson: Ja zijn boodschap klopte. Alleen hij maakt er een film over en dat is verder niet wetenschappelijk dat moet je ook vooral niet doen. Wat je wel moet doen als politicus …
Paul Witteman: [er door heen] Maar laten we even bij het beeld ... die film heeft grote indruk gemaakt, ook hier, al was het maar omdat Nederland er in wordt genoemd. Even een stukje kijken.
[Een fragment uit de film van Al Gore An Inconvenient Truth wordt getoond; ondertiteling]
Als het ijs op Groenland zou smelten of als Groenland en West-Antarctica voor de helft zouden smelten dan zou dit deel van Florida onderlopen. Dit gebeurt er in de Baai van San Francisco. Een dichtbevolkt gebied. Nederland, een van de lage landen. Verschrikkelijk.
[terug in de studio]
Paul Witteman: klopt dit nou of klopt dit niet?
Diederik Samson: Als Groenland smelt en West-Antarctica ook, en gelukkig gebeurt dat niet morgen dan klopt dit beeld. Dat zegt hij ook letterlijk. En ik wijs er op er is een scenario [7:46] en hij pikt dat er uiteraard uit want hij wil een film maken. D'r is een scenario waarin beide gebeurd dat is inmiddels helaas niet meer een heel onwaarschijnlijk scenario. Het is gelukkig ook niet het meest waarschijnlijke scenario, maar het zou kunnen.
Richard de Mos: Deze film is gewoon een rampenfilm waarin mensen bang gemaakt worden. Een zeespiegelstijging van 4 tot 7 meter, onzin. De zeespiegel stijgt 18 centimeter per eeuw. Er is niks aan de hand. En als u zich toch druk maakt de achterstallige dijken... de Partij van de Arbeid heeft altijd in de regering gezeten. Er zijn achterstallige dijken en daar had u voor moeten zorgen, achterstand in dijken.
Diederik Samson: Een van de dingen die Al Gore heeft bewerkstelligd dat daar meer werk van gemaakt wordt, maar wat interessant is u zegt de mensen worden er bang van. Ik wordt er niet bang vang. Ik wordt er juist optimistisch van omdat ik denk hé op deze manier, na deze boodschap, kunnen we echt onze energiesystemen gaan veranderen.
Richard de Mos: [er door heen] de belastingbetaler wordt niet optimistisch van uw plannen want die kunnen af tikken met uw plannen. CO2 tax, CO2 belasting, straks de kilometerheffing weer. De belastingbetaler wordt helemaal niet blij met uw plannen.
Paul Witteman: En nou terug naar Paul van Vliet. Op wie moet hij zich baseren

[8:40] 
[door elkaar]
Richard de Mos: Op mij.
Diederik Samson: Dat moet hij zelf bepalen, maar ik bepaal waar ik me op moet baseren. En dat zou ... kijk als je de wetenschappers bekijkt en de aantallen worden genoemd, maar d'r zijn helaas voor u dan [wijst naar Mos] veel grotere aantallen. De consensus, de wetenschappelijke consensus is voor ...
Richard de Mos: [er door heen] eenendertig-en-een-halfduizend [onverstaanbaar, naam van de petitie?] petition, dat is 10 keer zo veel.
Diederik Samson: Nee zo werkt het helaas niet. Als je gewoon de wetenschappelijke literatuur op een stapel legt en je kijkt naar het bewijsmateriaal dan zou ik als politicus volstrekt onverantwoord zijn, als ik die ene kleine afwijkende mening pak en dag "oh daar ga ik me op baseren"
Richard de Mos: [er door heen] Daarom heeft u het nodig om te jokken. Omdat u zo overtuigd bent van u zelf heeft u het nodig om te jokken.
Diederik Samson: Ik jok niet. Als u mij van liegen wilt beschuldigen dan moet u met meer komen dan u nu doet.
Jeroen Pauw: Meneer de Mos, meneer de Mos, meneer de Mos, even een vraag die aan beiden gesteld is maar eerst aan u. Wat zouden de mensen die jokken er voor belang bij hebben om dat te doen?
Richard de Mos: Nou er is, kijk, na de film van Al Gore is de politiek een keuze gemaakt, het is 5 voor twaalf, de wereld warmt op en de mens is daarvan de oorzaak. De wereld is al 10 jaar aan het afkoelen ... ik snap die politieke keuze wel, men zit een trein die rijd ...
[onverstaanbaar, door elkaar praten]
Paul Witteman: ...maar wat is hun belang? Waarom zou DS die als ie denkt ik zit eigenlijk te jokken, waarom zou hem dat dan goed uitkomen?
Richard de Mos: Omdat enige jaren geleden toen d'r een El Ninjo was dat is een uh ....
Jeroen Pauw: De Warme Golfstroom? [4]
Richard de Mos: ... toen steeg de temperatuur op aarde inderdaad, is d'r een keuze gemaakt door de politiek, door de politieke elite, de aarde warmt op en daarvan is de mens de schuld [10:22]
Jeroen Pauw: Hij kan iet meer terug bedoeld u?
Richard de Mos: Hij kan iet meer terug, precies, hij is ingestapt, nou gelukkig komt de PVV met een fris geluid en de mensen kunnen rustig slapen.

Jeroen Pauw: de PVV  waarschuwt de wereld nog een keer eigenlijk? [10:31]
Richard de Mos: precies

[10:32]
Jeroen Pauw: En Diederik Samson, waarom zijn er mensen die zeggen dat u niet gelijk hebt, of u en de uwen?
Jeroen Pauw: Wat is hun belang?
Diederik Samson: Nou ja om dat het voor sommigen een angstaanjagende gedacht is om alles, het energie systeem dat we nu hebben te moeten ombouwen naar iets nieuws, naar iets anders. D'r zitten grote belangen achter wat er nu gaan de is, kolen, olie en gas en dergelijke, en de belangen van de toekomst, ja die liggen elders, in de toekomst.
Richard de Mos: [er doorheen] Ja, de belangen ven de toekomst, is de belastingbetaler flink laten betalen.
Diederik Samson: [praat door]: Meneer de Mos zelfs als u niet geloofd, iedereen heeft het recht daarop, zelfs u niet geloofd dat klimaatverandering een probleem is. Een ding is duidelijk, olie en gas raken op, ze raken vooral hier op en ze zijn vooral in het Midden-Oosten nog aanwezig. Is dat  nou niet, zeker voor een partij als de PVV een extra reden om te zeggen, hé laten we nou eens afstappen van die afhankelijkheid [11:20] van gas en olie uit het Midden-Oosten en laten we onze eigen energievoorziening opbouwen. Onze eigen energievoorziening.
Richard de Mos: de PVV pleit al jaren voor kernenergie.
Diederik Samson: nou heb ik een tijdje gezocht, maar nou is er in Nederland geen Uranium te vinden. Uranium kopen wij uit Kazachstan en Niger, dat zijn allebei ook van die landen waar je op kan rekenen op moeilijke tijden.
Richard de Mos: Canada en Zuid-Afrika, daar is het ook te halen, maar dan verzanden we weer in die discussie. Maar er zijn alternatieven genoeg.
Diederik Samson: maar u wilt wel zo snel mogelijk van olie en gas af.
Richard de Mos: nee dat duurt nog een poos. D'r zijn berichten dat het nog 200 jaar duurt. U moet een beetje in de vindingrijkheid van de mensheid geloven. Het is jammer ...
Diederik Samson: [er doorheen] Nee, ik geloof daar juist [11:49] daarom denk ik
Richard de Mos: [er doorheen] belastingbetaler, subsidies, er is geen windmolen in Nederland die draait zonder subsidie.

[11:58]
Jeroen Pauw: Terug waarom we hier eigenlijk aan tafel zitten, namelijk we discussiëren hier over iets dat ook in Kopenhagen ook al over gediscussieerd wordt en hoe belangrijk we dat wel allemaal willen vinden, uiteindelijk merk je niet dat mensen heel erg raakt.
Diederik Samson: Dat klopt.
Jeroen Pauw: en als het er over gaat dan zij het die mensen a la Paul van Vliet, en die heeft ook voor mij gesproken wat dat betreft, je weet eigenlijk nooit precies wie er nou de waarheid en de werkelijkheid verteld. Hoe is dat nou te doorbreken?
Diederik Samson: Ja, dat is een ingewikkelde opgaaf. Kijk we zijn als mensen gewend om als we een donker steegje in lopen waar van we denken "oh eng" en dan gaat de adrenaline koken en dan denken we "oh je hier moet je wat aan doen". Als wij klimaatverandering inlopen, daar voel je niks van. Daar zie je niks van en dan heeft u precies de reactie die bijna iedereen heeft "nou ja, het zal mijn tijd wel duren".[12:34] Het zal onze tijd ook wel duren, maar niet die van de volgende generatie.
Richard de Mos: [erdoorheen] miljarden, miljarden aan belastinggeld investeren, terwijl mensen met 24 uurs luiers liggen, terwijl hier mensen met doorligwonden liggen. Vindt u het verantwoord om aan iets te besteden waarvan nog maar zeer de vraag is of het zo is.
Diederik Samson: omdat ik rekening wil houden met de generatie die na ons komt. Het zal onze tijd wel duren meneer de Mos, het zal onze tijd wel duren, maar de generatie na ons heeft twee problemen, klimaatverandering, daar geloofd u niet in, strepen we die even weg, energievoorziening. Onze energievoorziening die is geregeld. Die van U die ons en die van U de komende tien twintig jaar. Maar die van onze kinderen dan? Hoe regel je die energievoorziening?
Richard de Mos: [onverstaanbaar] 200 jaar. En buiten dat. We hadden het een aantal jaren geleden op de basis school toch over zure regen. We horen er verder niemand meer over. Dat is ook allemaal verloren geld. We hadden het over het gat in de ozonlaag, we horen er niemand meer over.
Diederik Samson: Nee, dat zijn investering, u zei het zelf vandaag de tweede kamer, u zei: we rijden allemaal met driewegkatalysatoren en u was daar trots op hè? [13:27].
Richard de Mos: Ja want het goed met het milieu, een perfecte ontwikkeling ja [onverstaanbaar] klimaat en milieu zijn verschillende dingen. Het klimaat heeft de mens geen invloed op, op het milieu kunnen wij wel invloed hebben.
Paul Witteman: Meneer de Mos, u gaat naar Kopenhagen?
Richard de Mos: Ik ga naar Kopenhagen ja.
Paul Witteman: Wat gaat u daar in godsnaam doen?
Richard de Mos: De luis in de pels
Diederik Samson: Met de trein?
Richard de Mos: Ja.
Paul Witteman: gaat u daar demonstreren?
Richard de Mos: nou ik wil toch wel eens weten wat daar gaat gebeuren. [13:47] Het gaat om een hoop belastingcenten van de Nederlandse burger en ik wil weten waar die naar toe gaan en luis in de pels ...
Paul Witteman: Maar dat kunt ook hier volgen of in de krant.
Richard de Mos: Nee ik ga graag mee en dan zal ik voor iedere kamera die dat wil een ander geluid laten horen.
Paul Witteman: Goed. Steeds weer een ander geluid? [besmuikt gelach]
Richard de Mos: Het geluid van de PVV heer Witteman.

----
Updates (tekstueel) aangebracht en een noot toegevoegd. [4].

----
[1] Redactionele opmerking: dit gesprek heeft op 8 december plaatsgevonden, al een tijdje geleden dus. Het heeft wat tijd gekost om deze post te maken, maar ik heb toch besloten dit alsnog te plaatsen. In de eerste plaats omdat dit programma typerend is voor de manier waarop over het nieuws wordt gediscussieerd en in de tweede plaats omdat er een transcript bij zit en dat is nooit weg.
[2] Waarom toch altijd die centen en geen Euro's? Is dat omdat ze bij de PVV en de VVD zo weinig belasting betalen?
[3] Het sneeuwt op het moment dat ik dit schrijf. 
[4] Jeroen Pauw vergist zich in de oceaan: El Ninjo is een fenomeen in de Stille Oceaan en de Warme Golfstroom, stroomt in de Atlantische Oceaan.

Read more...

Irrationele burgers en de onzichtbare hand

>> Sunday, December 13, 2009



Update 27/12

Het woord "burger" roept herinneringen op uit mijn jeugd. Als tiener kende ik het woord natuurlijk wel maar ik had nog nooit gehoord dat je het ook als scheldwoord kon gebruiken. Dit leerde ik van Franka toen ik met haar door de buurt liep waar onze klassenleraar woonde.
Het was nog vroeg in de avond en met paar andere klasgenootjes waren op weg naar het huis van de leraar waar we een klassenavond hadden. We keken onderweg in de woonkamers van de huizen. Nog nooit had ik wat we zagen met burgerlijkheid geassocieerd en met verbazing hoorde ik hoe Franka haar ongenoegen uitte over het hoge gehalte aan burgerlijkheid dat we zagen. Ze moesten het volgens haar verbieden.
Jongeren pakken snel de tijdgeest op en de burger en zijn burgerlijkheid waren toen nog de grote vijand van de vooruitgang.

Dat is nu wel anders. De burger zit niet meer in het verdomhoekje nee, hij staat nu voorop en vooraan bij alles. Hij staat voorop als het gaat om het zoeken naar kiezers, en hij staat vooraan als het gaat om het hebben van een mening over van alles en nog wat. Zelfs uw Koekebakker doet mee.

Burghers
Maar er is dan ook veel veranderd voor de burgers sinds zij nog de bewoners waren van Burghen, de Gated Communities van de Middeleeuwen.



In De mens is de mens een zorg:  Over de verstatelijking van verzorgingsarrangementen legt Bram de Swaan uit hoe afhankelijkheidsrelaties de gelopen eeuwen zich hebben "ontvouwd" - een term die door Norbert Elias is bedacht. Vroeger, in de tijd dat een burgwal nog daadwerkelijk bescherming bood, was iedereen lid van een familie, clan of dorp. Iedereen had met iedereen te maken op meerdere manieren. De bakker bakte niet alleen je brood maar hij was ook getrouwd met je zus, zijn vader was gildemeester en je moest hem te vriend houden omdat je zoon gezel was in dat gilde.

Als je er goed over nadenkt hebben mensen altijd in dit soort gemeenschappen met sterke onderlinge banden geleefd en is er iets heel wezenlijks veranderd de afgelopen paar honderd jaar. De samenleving waarin mensen nu leven is groter geworden - we hebben meer relaties met meer mensen die verder weg leven en tegelijkertijd zijn die relaties eenvoudiger (enkelvoudig) geworden. Dit is wat met de term ontvouwing wordt bedoeld. Neem het brood bijvoorbeeld. Tegenwoordig komt het meel voor het brood van een fabriek die het samenstelt uit meerdere meelsoorten en andere ingrediënten afkomstig van heel de wereld; het wordt in een fabriek gebakken en verkocht door een supermarkt; verpakt in plastic dat is gemaakt van olie uit het Midden Oosten; vervoerd door vrachtwagens die zijn gemaakt in; en zo voort. Deze ketting van relaties en afhankelijkheden is niet meer te vergelijken met de korte en gesloten ketting van vroeger toen er voor het bakken van een brood slechts een boer, een molenaar en een bakker nodig waren.

Hoewel door de ontvouwing de relaties tussen mensen eenvoudiger zijn geworden is de samenleving juist complexer geworden. Mensen kunnen meer en efficiënter produceren omdat men zich meer kan specialiseren en omdat de markt groter is geworden. Omdat de aarde rond is komt deze ontwikkeling nu tot zijn logische eindpunt en men spreekt nu dan ook van globalisering. Een mooi voorbeeld van de voordelen die dit kan hebben is deze Soda Pop winkel (h/t Carlos en Crachat van Sargasso)




Ontvlechting en gedrag
Maar die ontvouwing heeft ook wat anders veroorzaakt: zoals ik al zei: mensen zijn gewend om in kleine overzichtelijke groepen te leven. Dat hoort bij hun sociale habitus. Dat is als gevolg van de ontvouwing minder aan het worden. Doordat de afhankelijkheidsrelaties steeds veelvuldiger worden, worden de relaties zelf - dus per relatie - steeds vluchtiger en uitwisselbaar. Als de bakker je nu niet meer aanstaat ga je naar een andere bakker. Dat was vroeger moeilijker, de prijs was daarvoor te hoog.


Het is totaal anders als waar we tot noch toe aan gewend waren om in te leven. Dat moet gewoon wel frictie geven. Door de uitwisselbaarheid van de relaties is de vereenzaming groter geworden. Mensen komen kunnen makkelijker zonder relaties komen te zitten.
In het algemeen is het voor iedereen moeilijker om te leven onze moderne en onthechte samenleving, ook voor hen die hier minder last van hebben omdat ze een rijk sociaal leven hebben.[1]

Andere afhankelijkheid
De ontvouwing kan natuurlijk niet ongecontroleerd plaatsvinden en een deugdelijke rechtstaat en verzorgingsstaat zijn noodzakelijk. Zonder de rechtsstaat is er corruptie en chaos en zonder verzorgingsstaat zijn menen echt op zichzelf aangewezen waar zij vroeger nog konden terugvallen op familie en vrienden. (Lees De Swaan's De etiquette van de aalmoes).
Voor bijna iedereen heeft dit tot gevolg dat hij of zij veel meer afhankelijk is van de staat dan een burgher uit de Middeleeuwen – als je al kan spreken van "de staat" in die tijd. De staat vervult nu de rol die vroeger door familie, clan, of kerk werd uitgevoerd. Zij garandeerd nu gezondheidszorg, veiligheid, voedselvoorziening, verkeer, scholing, en ga zo maar door. De lijst is eindeloos en kritiek op de overheid is er dan ook genoeg, des te meer omdat we er veel meer van afhankelijk zijn als vroeger.

Amerika

Niet alleen de burgers van Nederland komen in opstand, ook in Amerika komen zij in opstand. Al dan niet toevallig is dat ongeveer in even grote mate als in Nederland, ongeveer 26% in Amerika. Ook daar zoeken mensen wanhopig naar een verklaring voor hun problemen en zij vinden antwoorden bij Sarah Palin, Rush Limbauth en Glenn Beck. Deze rechtse populisten grossieren in verklaringen: zij geven Acorn de schuld, een globale samenzwering of, net als in Nederland, de moslims. Het zijn de hard core Bush stemmers, de laatsten der Republikeinen die het nu voor het zeggen hebben in deze partij.

De irrationele burger
Ik werd geïnspireerd voor dit verhaal door De irrationele burger. Het kán geen toeval zijn in de Groene Amsterdammer (abonn. nodig) van deze week. Hierin wordt uitgelegd waarom veel mensen - irrationele burgers - tegenwoordig bang zijn voor een vaccinatie. Aart Brouwer en Margreet Fogteloo komen tot de conclusie dat dit komt omdat mensen weer terug willen naar een eenvoudige wereld, ment grijpt daarom terug op vroeger:
[...] organisch leven, natuurgeneeswijze, biologische voeding. Het is nieuwe religie in een reactie op de moderne wereld. Meer algemeen wantrouwen ze expertise van professionals; ze zijn zélf de autoriteit. Ik zie het als angst voor de toekomst waardoor mensen die graag terugkijken in de tijd ook gevoelig zijn voor rechtse politieke stromingen. Maar je moet daar voorzichtig mee zij; je mag vegetarisme tenslotte ook niet zomaar koppelen aan fascisme. Maar als je de snel veranderende wereld niet kunt begrijpen, dan kun je met samenzweringstheorieën de chaos tot een logisch verband smeden. Het feit dat je kind ziek wordt staat dan niet op zichzelf, maar is begonnen die ene keer bij de dokter, etcetera. Je zoekt een verhaal achter het verhaal want het kán geen toeval zijn. Zulk gedrag is een symptoom van een gedesoriënteerde samenleving. Mensen gaan op zoek naar gelijken die het net als zijzelf wél begrijpen. Ze reageren star, het is een stroming van uncritical criticism.
Het geloof is voor velen weggevallen, de binding met andere mensen is minder hoogwaardig door de ontvouwing en dan zijn we ook nog eens afhankelijkheid van een instituut waarover kwaad wordt gesproken. Want volgens velen, vooral bij politici van rechts, is wat de overheid doet vaak per definitie slecht. Ronald Reagan heeft er de verkiezingingen mee gewonnen: 59% Agree With Ronald Reagan—Government Is The Problem en ook Margreth Thatcher zei: 'there is no such thing as society'

Verlangen

Men verlangt weer terug naar de tijd dat er duidelijk gezag en orde waren in een samenleving die veel overzichtelijker was dan nu. In Amerika gaan zij die het kunnen betalen dan ook daadwerkelijk in een Gated Community wonen en de rest kijkt naar Glenn Beck en Fox News, als men al naar nieuws kijkt, en stemt geestdriftig op Palin. In Nederland is nu Geert hun held, na Pim en Rita. Rechts draait tenminste niet om de hete brei heen zoals de draaikonten van links.

Rechtse politici willen dat de staat zo klein mogelijk is. Deze liberalen en libertijnen willen het liefst door een onzichtbare hand geregeerd worden, een nachtwakerstaat. Tot voor kort, vooral onder paars, deed links mee aan deze "de overheid is slecht" ideologie. Zij moet hier juist tegengas bieden. Niet omdat de overheid alles beter kan, of zaligmakend is, maar omdat zij nu op onverantwoordelijke wijze wordt afgebroken door de krachten die nu door rechts worden opgeroepen. Om te voorkomen dat we straks weer in Gated Communities moeten leven, zoals de Burghers van weleer.

Update 27 december 2009: In het programma Boeken van de VPRO interviewt Wim Brands Maarten van Buuren en Maarten 't Hart over de verandering in Maassluis:

Van Buuren: "Door die gedetailleerde beschrijvingen komt een wereld naar voren die nu niet meer bestaat, en krijg je een idee van wat voor wereld dat nu eigenlijk was. Uiteindelijk gaat het ook helemaal niet meer alleen maar over Maassluis: wat ik beschrijf kan in feite voor elke buurt in het Nederland van de jaren vijftig gelden. Een claustrofobisch geheel met veel bescherming en sociale controle. Maar: ik beschrijf het slechts. Ik breng er geen valse romantiek in. Ik wil de lezer gewoon door het wereldje van de jaren vijftig leiden."

De veranderingen in Maassluis illustreren de ontwikkeling van ontvouwing zoals ik dat hier heb geprobeerd te beschrijven.

----
Noten:
[1] Dat moet je dan ook weer niet overdrijven: de meesten van ons vinden compensatie in directe familie, kinderen en of partner.
----
Figuren:
* Een rijtjeshuis 
* Voorpagina van De draagbare de Swaan, bron Bruna
* Norbert Elias, bron Wikipedia
* Plattegrond van de Gated Community Lake Merial in Florida. Merkop dat de kaart lijkt op een ouderwetse schatgraverskaart en dat de alles dat niet bij de commnunity hoort is weergegeven als "Terra Incognita".
* Tom Tomorrow over de onzichtbare hand naar aanleiding van de kredietcrisis.

Read more...

Jay Rosen over Internet en de oude media

>> Saturday, December 5, 2009

Er is de laatste tijd, veel te doen over de toekomst van de kranten en de journalistiek in het algemeen. Door de komst van internet is er veel veranderd, veel oude zekerheden zijn plotseling verdwenen of dreigen om te vallen. Iedereen kan nu zomaar alles zeggen. Sommigen grijpen de mogelijkheid met beide handen aan, maar veel mensen zien het ook met huiver aan. Nu kan iedereen zomaar, ongefilterd, ongecontroleerd alles zeggen. Kijk maar naar voor bagger er staat in het commentaar bij blogs en op kranten-sites. Reaguurders die meestal anoniem hun ongure mening achterlaten, vaak van het niveau dat je op wc-deuren aantreft in publieke gelegenheden.

Als blogger volg ik Jay Rosen al een tijdje. Via een tweet vond ik de onderstaande opname van een klas voor journalisten met hem als docent.



Een paar ideeën heb ik er uit opgepikt.

  * Horizontaal vs Vertikaal
De oude media zijn verticale kanalen, nieuws komt van boven naar beneden. De ontvangers, de burger dus zijn van elkaar geïsoleerd (geatomiseerd). Dit is heel anders bij de nieuwe (internet) media: dit zijn horizontale kanalen omdat iedereen nu met iedereen kan praten.
  * Burgerjournalistiek
Je kunt lachen om de naam - burgerjournalistiek - je kunt het onzinnig vinden en er kleven wel meer bezwaren aan maar het is iets dat blijft. Mensen hebben journalisten niet meer nodig om elkaar het nieuws te vertellen. Het zal niet verdwijnen, dus we kunnen het beter goed bestuderen.
  * Do what you can do best, and link to the rest.
Op het web is elke pagina even ver van elke andere pagina verwijderd. Dit is heel anders als vroeger: de distributie van nieuws was een kostbare zaak. Het heeft nu dan ook helemaal geen zin om werk dubbel te doen. Daarom: doe wat je goed kan en link naar de rest.
Voor kranten betekend dit b.v. doe grote, ingewikkelde onderzoeken die kunnen alleen zij (goed) kunnen doen.
  * Internet en adverteren
Adverteren in een massamedium is duur omdat het ongericht is. Adverteren wordt nu steeds efficiënter omdat het gerichter is. Hierdoor gaat de prijs omlaag. De oude tijden komen nooit meer terug.
  * Vertrouwen.
In het internettijdperk werkt vertrouwen op een andere manier dan vroeger. Het is nu betrouwbaarder als je zegt: dit ben ik dit zijn mijn standpunten, hier kom ik vandaan, dan dat je zegt: ik ben objectief, neutraal ik vertel alleen maar "hoe het is".
  * Verkeerde dilemma's.
Het is geen wedstrijd Web versus Krant, nieuw versus oud, gewone journalistiek versus burgerjournalistiek. Bloggers zullen nooit journalisten gaan vervangen. Maar de meest interessante ontwikkelingen zijn de hybriden, mengvormen van oude en nieuwe journalistiek.
  * De lezer weet meer.
De lezers - het aggregaat ervan - weten meer dan een journalist kan weten. Dat is altijd al zo geweest, maar het publiek kan nu makkelijk in contact komen met de journalist en hij kan nu gebruik maken van die kennis.
  * Before you can rock the internet you must grock the internet.
Journalisten moeten het internet leren kennen en dat kan alleen als ze er deel aan nemen. Nieuwsredacties zijn slechte leeromgevingen.  Before you can rock the internet you must grock the internet.
  * De deadline.
Wat journalistiek is wordt bepaald door een vaste productieroutine - de deadline.  Een voorbeeld hiervan is de kreet "go with what you'v got" - als de deadline nadert moet je publiceren wat je hebt, ook al ben je nog niet klaar.
Wat nu als die productieroutine wegvalt? Dat is wat nu aan het gebeuren is.
  * Het platvorm.
Vroeger was de opleiding gericht op het platform: TV, Krant, Radio enz., gericht op de productieroutine. Maar die onderverdeling is tegenwoordig niet meer relevant. Dit los je niet op door een nieuw platvorm toe te voegen, b.v. "multimedia journalistiek" of iets dergelijks.
  * No ethics?
Vraag: Zijn er wel regels (ethiek) op het web? Al die mensen op het web die maar wat doen? Iedereen kan maar wat zeggen. Ja volgens Jay, als blogger (b.v.) begin je met 0 vertrouwen, alle vertrouwen moet je van de grond af aan opbouwen. Als blogger moet je bepaalde regels volgen. Als je jezelf niet corrigeert - nadat gebleken is dat je fout was - dan komen mensen niet meer.
  * Open systeem.
Vooral oudere mensen hebben grote moeite met de gedachte dat iedereen maar alles kan zeggen en dat er geen enkele controle is. Maar dat is dus een onterecht bezwaar.  Het is een gevolg van het het feit dat internet een open systeem is.
  * New rules.
regels van de nieuwe media:
- waarheid vertellen
- geen nep-objectiviteit maar vertellen waar je staat.
- ken je zaak
- zelfcorrectie: durf te zeggen: dit is het beste wat ik nu kan doen, maar ik zal updaten indien nodig.
- openheid: wat weet jij dat ik niet weet?
  * Verzuim niet te reageren.
Er is altijd iemand die het beter weet dan jij. Dat was vroeger ook het geval maar nu kan die man of vrouw jou vinden en ook jou lezers. Als je daar niet goed op reageert verlies je.
  * Trent Lott en Strom Thurmond
Hij geeft als voorbeeld van de transformatie die door internet mogelijk is het schandaal dat Senator Trent Lott tot aftreden dwong.
  * Open systeem in gesloten samenleving.
Het hebben van open systemen in gesloten samenlevingen kan averechts werken. Als voorbeeld wordt genoemd de rel tussen Egypte en Algerije - dit werd ook door internet gevoed. (tweets en blogs die slechte dingen zeggen over de tegenstander om het vuurtje op te stoken)
  * Open source investigations.
Dankzij internet kun je veel meer onderzoek dan vroeger. Je kunt andere beroepen betrekken bij onderzoek, amateurs en pro's kunnen samenwerken, je kan internationaal onderzoek doen. Geeft twee mooie voorbeelden.

Het zijn zomaar wat punten uit zijn betoog die mij aanspraken.

Dit is niet zondermeer overzetbaar naar de Nederlandse situatie. Het schaalverschil is daarvoor te groot. Als Jay het heeft over de middel groot in Amerika dan is dat groot in Nederland.
Een grote krant als de New York Times zal zichzelf wel redden en ook kleine lokale kranten, de sufferdjes dus, zullen zich zelf  ook wel redden met advertenties van de bakker om de hoek.  Maar wat daar tussen zit gaat problemen krijgen. In Nederlandse termen zijn dat: de Volkskrant, NRC, Telegraaf, AD, Trouw, ...

Update: Laura Flanders interviewed Jay Rosen voor GritTV met korte samenvatting van bovenstaande punten. In het begin worden problemen bij de oude media besproken.

Read more...

Rechts en het Linkse Spijtlijden

>> Friday, December 4, 2009


Irritatie
Wat mij vaak irriteert bij rechts is de houding: wij hebben gelijk en links wil niet luisteren. Neem b.v. de column van Bart Jan Spruyt, vorige week in de Elzevier (sorry geen link kunnen vinden) over Arend Jan Boekestijn en wat voor goede jongen hij is.
Of Boekestijn een goede jongen was weet ik niet en het interesseert me niet echt, al hoop ik het beste voor hem. Het gaat mij om de motivering van Bart Jan Spruyt. Ook heb ik geen oordeel over het vuistdikke boek dat Boekestijn geschreven heeft over ontwikkelingssamenwerking want dat heb ik niet gelezen, dat laat ik graag aan anderen over.

Het begint al direct in de tweede paragraaf waarin Spruyt zijn opponent beschuldigd van onbekwaamheid.
Maar wie het beleid bekritiseert, stuit op onbegrip, verontwaardiging en boosheid. Elk voorstel om de besteding van de miljarden aan hulp eens onafhankelijk te evalueren, loopt vast op onwil. De mensen in ontwikkelingshulpkringen, de minister (Bert Koenders van de PvdA) incluis, zijn allergisch voor kritiek.
Dit is argumenteren met de knuppel. Je zegt tegen iedereen die het maar horen wil: kijk mijn opponent is dom want hij wil niet luisteren. Dom hè?

Geen spijt
Maar hij heeft het ook over de motivering van de ontwikkelingshulp, het enige echt substantiële onderwerp in deze column: is het terecht dat wij ontwikkelingshulp geven omdat we een schuld moeten aflossen?
Ik denk dat die vraag niet moeilijk te beantwoorden is: als je ook maar iets weet van de geschiedenis van landen als Suriname, Kongo, India of Indonesië dan weet je dat we wel degelijk verantwoording hebben voor wat daar is gebeurd. Dit lijkt me evident en ik denk dat Bart Jan Spruyt het ook niet zal ontkennen.

In het rapport van Boekestijn wordt volgens Spruyt het volgende beweerd:

Ontwikkelingsbeleid dient niet vanuit een vaag schuldgevoel en een slecht geweten te worden verstrekt, maar moet de zelfredzaamheid stimuleren [1]. Al het andere beleid, gebaseerd op goede bedoelingen heeft desastreuze gevolgen en is dus immoreel. Betoogt Boekestijn.

Links is dus immoreel bezig als het ontwikkelingshulp wil geven. Maar niet alleen dat, links is ook dom: het heeft last van schuldgevoelens en dat is een slechte motivator voor het geven van ontwikkelingshulp volgens Bart Jan. Net als Wammes Waggel hebben Bart Jan Spruyt, Arend Jan Boekestijn en Mark Rutte daar zelf geen last van, integendeel het is links dat te veel spijtzaad heeft gegeten.

Eigenbelang

Even later spreekt hij zich tegen bij de verdediging van Boekestijn. Het blijkt namelijk dat het toch weer even net anders zit met de motieven van links voor het geven van ontwikkelingshulp (vet van mij):
Hij is moedig, want hij weigert zich te laten mee slepen door linkse lieden die vooral belang hebben bij bij voortzetting van het foute beleid en alle kritiek met de overslaande stem van de morele verontwaardiging afwijzen. Hij heeft het hart op de goede plaats, want hij wil geen afschaffing van de hulp maar andere hulp, die wel effectief is en wel aan de Afrikanen ten goede komt.
Het zijn dus geen schuldgevoelens, maar het is eigenbelang dat links motiveert om ontwikkelingshulp geven. Dit is een geloofwaardiger argument van een conservatief die immers een pessimistische kijk heeft op op de mensheid. Zoals de waard is vertrouwd hij zijn gasten.

clichés
We zien hier dus in kort bestek drie argumenten van rechts voorbij komen:
1. links is dom - zij wil niet luisteren
2. links heeft last van onterechte schuldgevoelens, en rechts heeft daar, net als Wammes Waggel, geen last van.
3. Bij links zijn ze ook maar mensen is het - net als bij rechts - het hemd vaak nader dan de rok.

En Boekestijn? Die is weg gepest omdat hij zijn werk te goed deed:
Als mensen van je af willen, gaan ze je 'omstreden' noemen. Dan word je het vanzelf. Als je vrolijk bent, en spontaan en altijd enthousiast - en dat is Boekestijn - dan ben je een flapuit die aan verbale incontinentie lijdt. Als je een mening hebt en die uit, pas je niet in de achterkamertjes waarin de Van Rompuys worden gekozen waar het geheimzinnige gedoe om niks rond de koninklijke familie ceremonieel wordt opgediend. Als je in Den Haag je werk doet, ben je al gauw niet meer te handhaven.
En hier zien we andere oude bekende argumenten clichés, nummer 4: Het is de elite die het gedaan heeft, in achterkamertjes nog wel en nummer 5: politici, vooral in Den Haag doen niets.

Ze moeten die stal maar eens uitmesten!

Meer mooie voorbeelden van rechts cliché denken heeft Digby Meanwhile In Bizarroworld - met vertaling.

Boekestijn hoeft zich geen zorgen te maken overigens: Arend Jan Boekestijn wordt columnist bij Elsevier. Net als Wammes Waggel zit hij niet bij de pakken neer: Want het leven is enigjes, reuze leuk.

Update:
In huize Koekebakker werden naar aanleiding van deze post kritische vragen gesteld: hé Koekebakker, wat denk je zelf?

Wat ik zelf denk over ontwikkelingshulp? Ik heb geen idee. Ik heb me er niet in verdiept maar ik neem zonder meer aan dat er geld verspilt wordt. Dat geld kan beter besteed worden. Maar of het zinloos is? Ja natuurlijk als op een inefficiënte wijze wordt geholpen dan kan het zelfs averechts werken. Maar afgezien daarvan denk ik dat het welbegrepen eigenbelang is om ontwikkelingshulp te geven.
Met wel begrepen eigenbelang bedoel ik: de wereld wordt stabieler en veiliger als alle landen op een eerlijke manier mee kunnen concurreren. Dat is nu zeker niet het geval.

Schuldgevoelens moeten natuurlijk niet het beleid sturen, maar het is wel goed om je af te vragen wat je eigen verantwoording is en deze te nemen.

Nogmaals ik heb er geen verstand van. Maar af en toe hoor ik toch wel dingen die me aan het denken zetten. B.v. deze podcast van Planet Money over waarin voorgesteld wordt de methodiek van de Marshall-hulp te gebruiken bij het geven van ontwikkelingshulp.
Veel mensen zijn vergeten dat wij zelf, korte tijd na de oorlog in feite ook een ontwikkelingsland waren. Onze complete economie was in 5 jaar door de oolog van de kaart geveegd. Dankzij de Marshall-hulp zijn we daar bovenop gekomen. Natuurlijk kun je dan zeggen, "he ja, oen, dat was omdat we in Europa verder ontwikkeld zijn dan de derde wereld.", maar dat is maar een deel van de vergelijking, je moet ook kijken naar de manier waarop de hulp gegeven werd. En daar kunnen we zeker wat van leren, ook voor de ontwikkelingshulp.
----
[1] dit zei de Mark Rutte afgelopen zondag ook al tussen neus en lippen door, en hij ziet er daarom een goede reden om te bezuinigen

Read more...

About This Blog

  © Blogger templates Sunset by Ourblogtemplates.com 2008

Back to TOP